Hipercolesterolemia (Colesterol elevado)

Preguntas con resposta

É mellor o aceite de oliva que os aceites de sementes (girasol, soia, millo...)?

O aceite de oliva, pola súa riqueza en ácidos graxos monoinsaturados e outras sustancias saudables de acción antioxidante (fitosteroles e vitamina E), ten a capacidade de aumentar o chamado bo colesterol (HDLc) e así mesmo, impide a oxidación do chamado mal colesterol (LDLc) principal responsable da formación de placas nas paredes das arterias favorecendo o desenvolvemento de arteriosclerosis.

A diferenza do anterior, os aceites de sementes son ricos en ácidos graxos poliinsaturados, con propiedades igualmente saudables. Teñen a propiedade de diminuír os niveis de colesterol total e de triglicéridos, e igualmente diminúen a viscosidad do sangue, reducindo así o risco de formación de trombos. Con todo, non protexen de forma tan eficaz fronte á oxidación do chamado mal colesterol (LDLc).

É bo para reducir o colesterol tomar un puñado de noces cada día?

As noces do mesmo xeito que o resto de froitos secos son alimentos graxos especialmente ricos en ácidos graxos poliinsaturados con propiedades saudables. Con todo, este tipo de graxa tamén está presente nos aceites de sementes e na graxa do peixe azul. Por tanto, non son as noces os únicos alimentos fonte deste tipo de graxa. Así, unha persoa que inclúa na súa dieta aceite de sementes e peixe azul, nas proporcións axeitadas e coa frecuencia recomendada de acordo a unha alimentación equilibrada, xa está a achegar este tipo de ácidos graxos e estase beneficiando dos efectos positivos destes alimentos. Si esa mesma persoa, ademais dos alimentos contemplados na súa dieta, axeitada para manter un peso estable, inclúe diariamente un puñado de noces ou de calquera outro froito seco como achegue extra, é dicir, sen reducir outro tipo de alimentos co paso do tempo, poida que vexa reducido o seu nivel de colesterol; con todo, verá aumentado o seu peso, posto que enriqueceu en graxa e por tanto en calorías a súa alimentación habitual. Por tanto, sempre se debe valorar o conxunto do que se come nun día ou ao longo do tempo, xa que de nada serve tomar noces ou outros produtos de similares propiedades se doutra banda se consomen en exceso alimentos ricos en graxas saturadas.

É mellor a manteiga ou a margarina 100% vexetal?

A manteiga obtense ao centrifugar ou bater a graxa propia do leite, como tal rica en graxa saturada e colesterol. O exceso de graxa saturada favorece o aumento dos niveis de colesterol plasmáticos. A margarina, pola súa banda, obtense a partir de aceites vexetais ricos en graxa poliinsaturada (aceites de sementes) ou monoinsaturadas (aceite de oliva), ambos con efectos saudables. Os aceites vexetais son líquidos a temperatura ambiente. Para conseguir a textura untuosa propia da margarina, os aceites son sometidos a diversos procesos físico-químicos que implican quentar o aceite a temperaturas próximas aos 200ºC e inxectar moléculas de hidróxeno (de aí a denominación que aparece na etiqueta de "...graxa hidrogenada"). Isto supón un cambio na estrutura da graxa de orixe vexetal e tamén na súa funcionalidade. Así, a graxa hidrogenada presente na margarina actúa como a graxa saturada. Por tanto, á hora de comprar manteiga ou margarina, o que procede é elixir a que máis satisfaga o gusto de cada persoa.

Debate, falan os científicos

Expertos en medicamento e nutrición realizaron numerosos estudos de investigación que reflicten a influencia da graxa da dieta sobre a saúde. Recomendan que fronte ás hiperlipoproteinemias (entre as que se atopa o exceso de colesterol ou hipercolesterolemia) e o risco cardiovascular, a contribución das graxas da dieta (de alimentos e aliños) non debe exceder o 30% da enerxía total consumida. No entanto, a Sociedade Española de Arteriosclerosis e a Sociedade Española de Nutrición Comunitaria sinalan que devandita porcentaxe pode estar entre o 30/a-resposta-dietetica5%, sempre que se utilice como graxa culinaria o aceite de oliva e, en menor proporción outros aceites de sementes, xa que non debemos esquecer que a calidade da graxa dietética é mesmo máis importante que a cantidade. Doutra banda, o Comité de acordo de Consenso para a Colesterolemia en España recomenda que o consumo de ácidos graxos saturados non debe exceder o 8% da enerxía total da dieta, mentres que a contribución dos ácidos graxos poliinsaturados debe ser menor ao 7-8 %, o que se consegue levando a cabo as recomendacións de dieta equilibrada, cuxo modelo máis recoñecido é a dieta Mediterránea.

Como cociñar e condimentar?

• Evitar as preparacións culinarias excesivamente graxas como guisos, estofados, frituras, empanados e rebozados.
• Optar por ferros, grellas, asados (forno, papillote), microondas, cocciones en auga (vapor, fervido, escalfado).
• Para que a comida resulte máis apetitosa ou no caso de que sexa preciso reducir o sal pódense empregar diversos condimentos: albahaca, hinojo, comiño, estragón, loureiro, tomiño, orégano, perexil, pementa, pemento.
• Na elaboración de certos pratos pódese empregar margarina baixa en calorías, dispoñible no comercio cun 50% menos de graxa que o seu equivalente normal.
• O vinagre e o aceite (oliva e sementes) poden ser macerados con herbas aromáticas.
• Na elaboración de salsas, os viños ou outras bebidas alcohólicas como ingrediente flambeados poden facer máis saborosas diversas receitas.

Ademais... (non todo é comer)

• En persoas con hipercolesterolemia obesas unha dieta hipocalórica baixo control dun especialista axuda a reducir os niveis de colesterol en sangue.
• O exceso de alcol favorece o aumento de peso que á súa vez é factor de risco de desenvolvemento de hipercolesterolemia, por tanto, débese moderar o seu consumo.
• É necesario suprimir o tabaco por ser un factor de risco engadido ante enfermidades cardiovasculares.
• O exercicio físico moderado e regular axuda a mellorar os niveis plasmáticos de colesterol.
• A tensión mantida pode conducir a estados de ansiedade que se relacionan con aumentos do colesterol, por tanto, é necesario aprender a relaxarse e a levar un ritmo de vida máis saudable.