Estreñimiento

Trátase dun cadro caracterizado por unha redución no número e peso normal das deposiciones e con frecuencia asóciase a un endurecemento da textura das feces. O seu diagnóstico é difícil de determinar, dada a natureza subxectiva do problema e a dificultade de concretar o hábito intestinal normal, claramente influído polas diferenzas socioculturais e dietéticas. Nunha poboación xeral sa, a frecuencia normal das deposiciones oscila entre tres por semana e tres diarias, que se expulsan sen dificultade no 75% das ocasións. A defecación debe ser indolora, non requirir esforzo excesivo e ser completa. Baixo este criterio, podemos definir o estreñimiento como a dificultade na defecación en máis do 25% das ocasións e/ou cunha frecuencia inferior a tres deposiciones á semana, asociada ás veces con cambras abdominais e flatulencia, que seguen á expulsión defectuosa de feces, xeralmente de consistencia dura e en forma de bolitas, que poden estar moi por baixo do peso normal (250 gramos diarios). Así mesmo, poden presentarse outros síntomas talles como dor de cabeza, irritabilidad e falta de apetito. A persoa que sofre de estreñimiento pode presentar todas ou tan só algunhas destas características.

Entre as causas máis comúns que dan lugar a este cadro, agudo ou crónico, atópanse:

• A falta de alimentos ricos en fibra (verduras, froitas, legumes, cereais integrais, froitos e froitas secas) na dieta cotiá unida a unha baixa inxesta de líquidos que fai que as feces sexan de pequeno volume e moi duras.
• A debilidade dos músculos da parede abdominal e do solo da pelvis que interveñen na defecación.
• A toma de certos medicamentos (codeína en catarros, analxésicos, sedantes, ferro oral e antidepresivos, entre outros) que provocan unha diminución do peristaltismo intestinal, o tamén ocorre en enfermidades como a diabetes, o hipotiroidismo, a enfermidade de Parkinson e procesos naturais como a xestación.
• A predisposición xenética que teñen algunhas persoas ante o estreñimiento.
• A idade: o estreñimiento é moi común nas persoas maiores de 65 anos debido a alteracións no tránsito intestinal, agravado en ocasións pola inmobilidade, a polifarmacia e a deterioración mental.
• As enfermidades anorrectales: fisuras ou hemorroides que causan defecación dolorosa, o que leva a evitar todos os movementos intestinais.
• A enfermidade do colon irritable, enfermidade diverticular ou outras causas, incluíndo a ausencia de adestramento intestinal en persoas con accidentes cerebrovasculares, enfermidades musculares e neurolóxicas, diminuídos psíquicos, as viaxes, a tensión ou a depresión que se asocian a un almacenamento prolongado das feces na porción final do colon.
• A estenosis (estrechamiento do intestino), os pólipos ou o cancro de colon, situacións nas que se produce obstrución do intestino groso.

En calquera dos casos, o tratamento debe ser etiolóxico, é dicir, en función da causa que orixina o cadro (tratamento dietético, fomento de exercicio físico, reeducación do hábito intestinal, pautas hixiénicas e tratamento con laxantes en casos específicos, etc.). En canto á dieta, resulta obvio que esta xoga un papel moi importante, non só na súa prevención, senón tamén no seu tratamento e na resolución dos síntomas.