Hortzetako txantxarra

Erantzuna duten galderak

saihestu al daiteke hortzak eskuilatzea postre-sagar bat jaten badugu?

Murtxikatze luzea behar duten elikagaiak hartzeak hortz-plaka sortzea prebeni dezake, baina ez dezagun ahaztu sagarrak azukreak eta azidoak dituela eta, beraz, ezin duela hortz-eskuila ordezkatu.

Etxe batzuetan ohikoa izaten da haurrei ur azukretsua, zukuak, esne kondentsatua uztea gaueko mahaitxoan, edo txikienen txupetea eztitan edo azukretan bainatzea, praktika gomendagarria al da?

Azukre sinple ugari dituenez, ez da batere gomendagarria. Gainera, jakina da ohitura horiek lotura estua dutela haurren txantxarraren intzidentzia handitzearekin.

egia al da emakumeek haurdunaldiekin lotutako hortz-arazoak izaten dituztela?

Haurdun dauden emakumeek bereziki zaindu behar dituzte hortzak; izan ere, organismoan gertatzen diren aldaketa hormonalen ondorioz, areagotu egiten da aho-barrunbeko azidotasuna. Era berean, funtsezkoa da elikadura zaintzea, amaren hezur- eta hortz-desmineralizazioa eta amaren zein etorkizuneko haurraren nutrizio-defizitak saihesteko.

Eztabaida, zientzialariek hitz egiten dute

Hortz-osasun eta -higieneko adituek oso ongi dakite elikadura egokiak duen garrantzia txantxarraren eragina murrizteari dagokionez. Espainian, Espainiako Osasun eta Kontsumo Ministerioak eta Osasun Kontseilaritzek hiru autonomia erkidegotako (Kantabria, Nafarroa eta Euskal Autonomia Erkidegoa) Aho-hortzetako Osasun arloko haurrei zuzendutako programek horixe erakusten dute.

nola prestatu eta ondu?

Elikagaiei gantz gutxien ematen dieten sukaldaritza-teknikak hautatu: ura egostea, irakitea, lurrunetan edo galdarraztatzea, sueztitzea, lisatzea, labea eta papillotea.

Frijituak, arrautzaztatuak, birrineztatuak, gisatuak eta erregosiak neurrian erabiltzea (hotzean koipegabetzea, kontserbazioa eta nutrizio-kalitatea hobetzea).

Janaria gustagarriagoa izan dadin, hainbat ongailu erabil daitezke:

• Azidoak: Ozpina eta limoia.
• Aliazeoak: Baratxuria, tipula, tipulina, tipulina, txalota, porrua.
• Belar usaintsuak: Albaka, mihilua, kuminoa, estragoia, erramua, ezkaia, oreganoa, perrexila eta mejorana.
• Espeziak: Piperbeltza, piperrautsa, azafraia.
• Ozpina eta olioa (oliba eta haziak) beratu egin daitezke belar usaintsuekin.
• Saltsak egitean, ardoek edo beste edari alkoholiko batzuek, osagai flanbeatu gisa, hainbat errezeta zaporetsuago egin ditzakete.
• Postreak gozatzeko, azukre-kantitatea murritz daiteke kanela eta/edo banilla erabiliz gero.

Gainera... (dena ez da jatea)

• Nabarmendu aho-hortzetako higiene egokia, hortz-eskuilatze kementsu bat eginez elikagaiak hartu eta hurrengo bi orduetan eta gaueko atsedena hartu baino lehen.
• Urtean behin dentistarengana joan, gure hortzen egoera aztertzeko.