Hortzetako txantxarra

Txantxarra hortzaren kanpo-geruzaren higadurarekin hasten da, esmaltearekin, eta hortzetako plaka bat sortu ondoren sortzen da; hasieran, azukrea edo beste karbohidrato batzuk pilatzea izan daiteke.

Azukre edo karbohidrato sinpleak dituzten elikagaiak (ohiko azukrea edo sakarosa eta hura duten produktuak, eztia, marmelada, koladun edariak, gozokiak eta gozokiak, etab.) edo karbohidrato konplexuak (ogia, gailetak, arroza, pasta elikagarriak, patatak, lekaleak, etab.) ahoan erraz degradatzen dira listua duen substantzia baten eraginez (alfa amilasa) eta konposatu sinpleagoetako bakterioen eraginez. Konposatu horiek ahoko barrunbearen azidotasuna handitzen dute, eta horrek esmaltearen osotasuna suntsitzen du, eta hortzaren gainerako osagaiei eragin diezaieke. Hala ere, karbohidratotan aberatsak diren elikagai horiek txantxarraren agerpenean duten eragina ez ezik, gainerako elikagaiena, hortzen higiene maila, fluorraren eskuragarritasuna (ezinbestekoa esmaltearen egitura segurtatzeko), listu produkzioa eta faktore genetikoak ere kontuan hartu behar dira.