Beherakoa

Beherakoa, idorreria bezala, ez da gaixotasun bat berez, nahasmendu baten sintoma bat baizik, eta nahasmendu horren larritasuna nahasmendua eragiten duen kausaren araberakoa da. Beherakoaren ezaugarri nagusia da gorozki urtsuak maiz kanporatzen direla, sortu gabe, eta horrek ur eta elikagai gutxi xurgatzea eragiten du. Minarekin, ahuleziarekin, goragaleekin, gonbitoekin, espasmo abdominalekin (erretortijoiak), sukarrarekin edo jateko gogoa galtzearekin batera joan daiteke edo ez. Nahasmenduaren jatorria dieta, infekzioak, sendagaiak, gaixotasun kronikoak, estres emozionala eta abar izan daitezke. Beherakoaren aurkako sendagaiak beherakoaren sintomak sendatzeko erabiltzen dira, edo likido edo elektrolitoen galera bezalako nahasmenduak sendatzeko. Hala ere, hobe da gutxi tratatzea beherakoa gehiegi tratatzea baino, eta, batzuetan, beherakoa eragiten duen arrazoia bilatu behar da.

Sintomak epe laburrean (48 ordu) desagertzen ez badira edo sukar handia, sabeleko min akutua, gorozki odoltsuak edo ondoez handia badago, joan berehala medikuarengana. Gauza bera gertatzen da beherako kronikoa edo beherako akutua larria denean, gaixotasun kronikoren bat duten pazienteetan, hala nola asma, ultzera peptikoa, bihotzeko gaixotasuna edo diabetesa dutenetan. Era berean, hiru urtetik beherako haurren beherakoetan ere beharrezkoa izango da medikuaren esku-hartzea, deshidratatzeko arrisku handiagoa baitute.